37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

Lesson 49     Fax these documents to Mr Fowler, will you?

C	GRAMATYKA
1	Tryb rozkazujący

1. Rozkaz, polecenie i prośba są do siebie bardzo podobne - każde z nich wyraża życzenie jednej osoby w odniesieniu do drugiej - a różnią się stopniem grzeczności. Rozkaz i polecenie łatwo jest zamienić na prośbę i odwrotnie.

 

rozkaz, polecenie	prośba
Do it.	Please do it.
Zróbcie to.	Proszę, zróbcie to.

 

2. Polecenie przybiera wiele form wzmacniających jego nasilenie:

 

Write down your phone number,	please.	proszę.
Zapisz numer swojego telefonu,	will/won't you? can/can't you?	dobrze?

 

3. Polecenie może również obejmować osobę je wydającą:

 

Let's	throw it away.	Wyrzućmy to
Let's not Don't let's	throw it away.	Nie wyrzucajmy tego.

 

4. Poleceniem jest również zastosowanie zdania oznajmującego w czasie teraźniejszym: zamiast powiedzieć

 

Stay home.	Zostań w domu.
Don't go anywhere.	Nigdzie nie wychodź.

 

można powiedzieć:

 

You're staying home.	Zostajesz w domu.
You're not going anywhere.	Nigdzie nie wychodzisz.

 

5. Rozkaz, polecenie, jak na przykład Do it for me Zrób to dla mnie zamienia się na prośbę poprzedzając go czasownikami can/could oraz will/would:

 

Can/Could Will/Would	you do it for me?
Czy możesz/mógłbyś zrobić	to dla mnie?
Czy zrobisz/zrobiłbyś

 

6. Bardziej wyszukane prośby zawierają takie formuły jak may I ask you czy mogę cię prosić, may I trouble you czy nie sprawię kłopotu, jeśli, do you mind if czy nie masz nic przeciw, would you mind czy nie miałbyś nic przeciw, will it be all right czy będzie dobrze, would be all right czy byłoby dobrze, if you'll\if you'd gdyby pan zechciał.

 

May I ask May I trouble

you to keep an eye on my bag? przypilnować moją torbę?

 

Do you mind Would you mind

moving over a bit? by posunąć się trochę?

 

Do/ Would you mind Will/Would it be all right

if I park my car here? gdybym tu zaparkował?

 

If you'll If you'd

sign it here. tu podpisać.

 

7. Formą prośby i polecenia jest zdanie twierdzące rozpoczynające się od słów you might mógłbyś:

 

You might make a little less noise.

Mógłbyś robić mniej hałasu.

You might play with the children outside.

Mógłbyś pobawić się z dziećmi na podwórku

 

8. Wreszcie formą prośby i polecenia jest zdanie oznajmujące, zawierające prośbę lub polecenie w formie aluzji:

 

I'm trying to watch television.

Próbuję oglądać telewizję. (W domyśle: przestań gadać, nie zasłaniaj mi ekranu, nie odkurzaj teraz itp.)